„Sprzedawcy Czasu”: Jak Internet i Media Społecznościowe Kształtują Życie Współczesnej Młodzieży

Social media i Internet towarzyszą nam na każdym kroku, od porannego scrollowania wiadomości po wieczorne rozmowy przez komunikatory. Chociaż mają one swoje dobre strony –  łatwy dostęp do komunikacji czy wiedzy, to ich druga strona spowodowała zainteresowanie adeptów dziennikarstwa, którzy postanowili przyjrzeć się również ich mniej oczywistym aspektom. Studenci pierwszego roku dziennikarstwa na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie przeprowadzili badanie, aby przedstawić nową teorię na ten temat i dowiedzieć się, czy młodzież zdaje sobie sprawę z zagrożeń wynikających z nadużywania niebieskiego światła? 

Platformy takie jak Instagram, TikTok czy YouTube nie tylko umożliwiają komunikację i dzielenie się doświadczeniami, ale również kształtują sposób, w jaki młodzi ludzie postrzegają siebie, innych i otaczający ich świat. Idealizowane obrazy życia, swojego ciała czy sukcesów innych osób, które dominują w mediach, często prowadzą do porównań, co w rezultacie rodzi stres i obniżone poczucie własnej wartości. 

„Żyjemy w czasach, w których książki telefoniczne, listy pisane odręcznie jako forma komunikacji czy gazety odchodzą w zapomnienie. Wszystko czego potrzebujemy, znajduje się obecnie w małym urządzeniu z dostępem do internetu i mediów społecznościowych. Żartobliwie można je nazwać „kieszonkowym komputerem”. Jednak za swobodę, które niosą za sobą smartfony, musimy zapłacić o wiele większą cenę. Przeprowadzając badania mogliśmy zaobserwować w jak dużym stopniu media wpływają na konsumpcje czasu, samopoczucie, samoocenę. Ten temat nie jest dla nas czymś nowym, a z biegiem lat można zaobserwować, że wraca coraz poważniejszy i natężony. Uważam, że jest to coś czym powinniśmy się szczególnie zainteresować, a zwłaszcza kieruję to do młodych osób, które dopiero wkraczają na ten nieskończony teren internetu. Nie marnujcie potencjału siedząc przed ekranem i korzystajcie z życia” - stwierdziła liderka projektu Liwia Liszka. 

Analizując wyniki ankiety, można zauważyć, że internet i media społecznościowe odgrywają kluczową rolę w życiu młodzieży. Zdecydowaną większość respondentów (59,75%) stanowią osoby w wieku 16–19 lat. Co ciekawe, aż 53,34% badanych zaczęło korzystać z mediów społecznościowych w wieku 10–12 lat, co wskazuje na coraz wcześniejszy kontakt młodych ludzi z technologią cyfrową.

Codzienne korzystanie z mediów społecznościowych deklaruje aż 97,44% respondentów, co jasno obrazuje, jak głęboko zakorzeniona w codzienności młodych ludzi jest aktywność online. Od dawna wiadomo, że social media zostały niezwykle znormalizowane, a wyniki tylko to potwierdzają. Większość z nich spędza w sieci od 3 do 5 godzin dziennie (49%), a 19,42% poświęca na to ponad 5 godzin, co może prowadzić do przebodźcowania i problemów ze skupieniem, na które skarży się aż 74,02% badanych.

Wyniki ankiety pokazują również, że młodzi ludzie w wieku 12-30 lat nie tylko konsumują treści, ale także wykorzystuje internet do rozwijania swoich pasji – potwierdza to 88,53% respondentów. To bardzo pozytywny aspekt, który dowodzi, że internet może być narzędziem wspierającym rozwój osobisty. Mimo to aż 75,05% badanych określa się jako bierni członkowie społeczności internetowych, co może wskazywać na dominującą tendencję do przeglądania treści,  zamiast aktywnego uczestnictwa.

Media społecznościowe mają również zauważalny wpływ na postrzeganie siebie i swojego wyglądu. Ponad 32% badanych odczuwa presję, by wyglądać lepiej, a 39,89% przyznaje, że social media inspirują ich do dbania o siebie. Jednocześnie aż 13,09% młodych ludzi bardzo często porównuje swoje życie z życiem osób z internetu, co może prowadzić do obniżonej samooceny i problemów ze zdrowiem psychicznym – 61,32% respondentów uważa, że internet wpływa na ich samopoczucie.

Z ankiety wynika także, że młodzi ludzie dostrzegają zarówno pozytywy, jak i negatywy związane z mediami społecznościowymi. Aż 64,70% badanych uważa, że media społecznościowe ułatwiają relacje międzyludzkie, ale jednocześnie 35,30% wskazuje, że mogą je utrudniać. Warto również zauważyć, że 20,82% respondentów przyznaje, że trudno im żyć bez mediów społecznościowych, co podkreśla, jak silne uzależnienie od technologii rozwija się wśród młodzieży.

Grupa studentów kreatywnie podeszła do pracy nad projektem i aby podkreślić znaczenie oraz aktualność tego tematu, postanowiła działać nowoczesnymi metodami, które pozwolą dotrzeć do potrzebnej publiczności. Po przeprowadzeniu własnego researchu przyszli dziennikarze założyli konto na TikToku oraz Instagramie, publikując tam filmy społeczne, memy i treści edukacyjne o nadużywaniu smartfonów.

„Dla nas bardzo ważne jest poruszyć temat spędzania czasu wśród osób nie tylko młodych, ale też dorosłych. Jak długo spędzają czas na telefonie, czy pomaga im to na przykład w pasjach. Korzystając z tych mediów społecznościowych, ogólnie przez TikToka, chcieliśmy pokazać jak można je wykorzystywać i skutki z tego” - dodaje lider grupy filmowej Mikołaj Stępniak.

Podsumowując, wyniki badania pokazują, że Internet i media odgrywają znaczącą rolę w życiu współczesnego człowieka i są narzędziami, które oferują ludziom szereg korzyści, ale wiążą się również z ryzykiem. Ważne jest, aby młodsze pokolenie potrafiło korzystać z „nowych możliwości” w sposób świadomy, z zachowaniem równowagi pomiędzy światem wirtualnym a rzeczywistym. 

Korekta: Dominika Podlaska